ઉનાળુ તલની વૈજ્ઞાનિક ખેતી પધ્ધતિ

ઉનાળુ તલવાવેતર ના ફાયદા

(૧) ચોમાસુ તલ કરતા ઉનાળુ તલનું ઉત્પાદન આશરે ત્રણ ગણું વધુ મળે છે.

(२) નિયમિત પિયત પાણી મળવાથી પાકની વૃધ્ધિ અને વિકાસ સારો થાય છે.

(૩) ઉનાળુ તલમાં રોગ/જીવાત ઓછા પ્રમાણમાં આવે છે.

(૪) પ્રકાશસંશ્લેષણ માટે પુરતા પ્રમાણમાં સુર્યપ્રકાશ મળે છે અને પુષ્કળ પ્રમાણમાં મધમાખીની આવન-જાવનથી પરાગનયનની પક્રિ યાસારી થવાથી બેઢા પુષ્કળ સંખ્યામાં બેસે છે.

(૫) ઉનાળુ તલમાં દાણા એકસરખા અને ભરાવદાર થવાથી ગુણવતા સારી મળે છે.

૧.) જમીનની પસંદગી અને તૈયારી

ઉનાળુ તલને સારા નિતારવાળી, ગોરાડુ, બેસર કે મધ્યમ કાળી જમીન વધુ માફક આવે છે. ચીકણી અને ક્ષારીય તથા પાણી ભરાય રહે તેવી જમીન અનુકુળ આવતી નથી. અગાઉના પાકના જડીયા વીણી જમીનને ઓરવાણ કર્યા બાદ વરાપ થયે કરબની ખેડ કરી સમાર મારી સમતલ અને ભરભરી બનાવવી. કયારા સમતલ અને ટુંકા બનાવવા.

૨) સુધારેલી જાતો

ઉનાળુ તલ માં ગુ.તલ-૩ અને જીજેટી-૫ જાતની ભલામણ કરવામાં આવેલ છે. જેના ગુણધર્મો નીચે મુજબ છે. સેન્દ્રિય પધ્ધતિથી તલ ઉગાડવા ઈચ્છતા ખેડુતો એ ગુ.તલ-૪, જીજેટી-૫ અથવા ગુ.તલ-૬ જાત વાવવા માટે ભલામણ કરવામાં આવેલ છે.

૩) ખાતર

જમીન તૈયાર કરતી વખતે પ્રતિ હેકટર ૧૦ ટન છણીયું ખાતર જમીનમાં ભેળવી દેવું. રાસાયણીક ખાતર ૨૫-૨૫-૪૦ પ્રતિ હેકટર (૫૪ કિલો ડીએપી, ૭૬ કિલો એમોનિયમ સલ્ફેટ અને ૬૭ કિલોમ્યુરેટ ઓફ પોટાશ) વાવણી વખતે જમીનમાં ઓરીને આપવુ. વાવણી પછી ૩૦ થી ૪૫ દિવસે પિયત આપ્યા બાદ જમીનમાં પુરતો ભેજ હોય ત્યારે ૨૫ કિલો નાઈટ્રોજન (૫૪ કિલો યુરિયા) પુર્તિ ખાતર તરીકે આપવો. જમીનનાં પૃથ્થકરણ મુજબ ગંધકતત્વની ભલામણ કરવામાં અવોતો જીપ્સમના સ્વરૂપમાં આપવુ.

૪) વાવણીનો સમય અને અંતર

દરિયાનાં કાંઠાળ વિસ્તારમાં ફેબ્રુઆરીનાં બીજા અઠવાડિયામાં અને દુરના વિસ્તારમાં ફેબ્રુઆરીનાં ત્રીજા અઠવાડિયામાં ઉનાળુ તલનું વાવેતર કરવા ભલામણ છે. તલના ઉગાવા પર ઠંડીની માઠી અસર થાય છે. તલનાં ઉગાવા માટે ન્યુનતમ તાપમાન ૧૫°સે. થી વધારે હોવુ જોઈએ.

બે હાર વચ્ચે ૧૫ અથવા ૩૦ સે.મી. નું અંતર રાખી તલનું વાવેતર કરવું. તલનો દાણો જીણો હોય તેમાં જીણી રેતી ભેળવી ઓટોમેટીક વાવણીયા થી વાવેતર કરવું. તલ ઉગ્યા બાદ ૧૫ થી ૨૦ દિવસે બે છોડ વચ્ચે ૧૦ સે.મી. અંતર રાખી પારવણી કરવી.

૫) બીજનો દર અને માવજત

એક હેકટરનાં વાવતેર માટે ૩.૦ કિલોગ્રામ બિયારણ વાપરવું. બીજને પાણીમાં આઠ કલાક પલાળી બાર કલાક છાયડામાં સુકવ્યા બાદ વાવેતર કરવાથી ઉગાવો સારો મળે છે. બીજ ને થાયરમ કે કેપ્ટાન જેવી ફુગનાશક દવાનો એક કિલો બીજ દીઠ ૩ ગ્રામ પ્રમાણે પટ આપવો. ત્યાર બાદ એઝોટોબેકટર અને ફોસ્ફો બેકટેરીયા કલ્ચર જેવા જૈવિક ખાતરની માવજત આપી વાવેતર કરવું.

અ) નિંદામણ અને આંતર ખેડ

જરૂરીયાત મુજબ બે થી ત્રણ નિંદામણ અને એકથી બે આંતર ખેડ કરવી. મજુરની અછત હોય તો નિંદામણનાશક દવા કવીઝાલોફોપઈથાઈલ ૦.૦૫ કિલો/હેકટર પ્રમાણે વાવણી બાદ ૧૫ દિવસે ઉગેલા નિંદામણ ઉપર છંટકાવ કરવો.

બ) પિયત

પ્રથમ પિયત તલનાં વાવેતર બાદ તરત આપવું. બીજુ પિયત સારા ઉગાવા માટે ૪-૬ દિવસમાં આપી દેવું. ત્યાર બાદનું પિયત છોડ ચાર પાંદડે થાય ત્યારે આપવું. પછી ના દરેક પિયત જમીનના પ્રત પ્રમાણે ૮ થી ૧૦ દિવસનાં અંતરે આપવા. 

પાક સંરક્ષણ

ઉનાળુ તલમાં ચોમાસુ ઋતુની સરખામણી માં રોગ અને જીવાતનું પ્રમાણ ઓછુ જોવા મળે છે.

તલની જીવાંતો અને તેનું નિયંત્રણ

તલના રોગો અને તેનું નિયંત્રણ

કાપણી

તલનો છોડ આખો પીળો દેખાય અને પાન પીળા થઈ ખરી પડે ત્યારે તલને વાઢી પુળા વાળી ઉભડા કરવા. ઉભડા સુકાઈ ગયા બાદ પુળા ઓને બુંગણમાં ઉધા કરી ખેરી લેવા. તલનાં દાણામાં ૮% થી ઓછો ભેજ રહે ત્યાં સુધી સુકવીને પછીજ સંગ્રહ કરવો.

નોંધ: જંતુનાશક દવાનો છટકાવ કરતા પહેલા નજિક ના કૃષિવિજ્ઞાન કેંદ્ર, કૃષિ યુનિવર્સિટી અથવા તો એગ્રી સેન્ટર થી જાણકારી મેળવી લેવી.